Türkiye ve Deprem Gerçeği
Türkiye, aktif fay hatları üzerinde bulunan bir ülkedir ve her yıl yüzlerce küçük veya büyük deprem yaşanmaktadır. Özellikle Marmara, Doğu Anadolu ve Ege bölgeleri yüksek risk altındadır. Bu gerçek, bireylerin ve kurumların depreme karşı bilinçli, hazırlıklı ve donanımlı olmalarını zorunlu kılmaktadır.
1. Depreme Hazırlıkta İlk Adım: Ev Güvenliği
📌 Sabitlenmesi Gereken Eşyalar:
- Kitaplık, dolap, TV gibi devrilebilecek eşyalar duvara sabitlenmelidir.
- Mutfakta ağır tabaklar alt raflara yerleştirilmeli, cam eşyalar kapaklı dolaplara konulmalıdır.
🔌 Elektrik ve Gaz Tesisatı:
- Gaz kaçağına karşı otomatik gaz kesici vana önerilir.
- Elektrik panosu, afet anında kolay erişilebilir olmalıdır.
🧯 Yangın Söndürücü:
- Evde en az bir adet yangın söndürücü bulundurulmalıdır.
2. Deprem Çantası Hazırlığı
Her bireyin kolayca ulaşabileceği bir deprem çantası olmalıdır. Bu çantada şunlar bulunmalıdır:
- Su (en az 2 litre)
- Konserve veya kuru gıda
- İlk yardım kiti
- El feneri ve yedek piller
- Çakmak / kibrit
- Battaniye veya termal örtü
- Yedek giysi
- Kimlik fotokopisi ve nakit para
- Acil durum numaraları listesi
3. Aile Afet Planı Oluşturma
Deprem anında ne yapılacağına dair her aile bireyinin bilgili olması gerekir.
- Buluşma noktası belirleyin.
- Acil durumda aranacak kişileri belirleyin.
- Evin hangi bölümünde “çök-kapan-tutun” yapılacağı net olsun.
- Çocuklara ve yaşlılara özel planlar yapılmalı.
4. Okul ve İş Yerinde Alınması Gereken Önlemler
Eğitim Kurumlarında:
- Öğrencilere periyodik olarak deprem tatbikatı yaptırılmalı.
- Okul çıkışı toplanma alanları belirlenmeli.
İş Yerlerinde:
- Çalışanlar, deprem anında hangi çıkışları kullanacağını bilmelidir.
- Büyük makineler sabitlenmeli, acil tahliye yolları sürekli açık tutulmalıdır.
5. Teknoloji ve Mobil Uygulamalar
Deprem öncesi ve sonrası için kullanılabilecek bazı mobil uygulamalar:
- AFAD Acil – Resmi afet uygulaması
- Kandilli Rasathanesi – Gerçek zamanlı deprem bildirimi
- 112 Acil Yardım – Hızlı konum paylaşımı
6. Deprem Sonrası Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler
✅ Yapılacaklar:
- Panik yapılmadan bina terk edilmeli.
- Asansör kesinlikle kullanılmamalı.
- Toplanma alanlarına doğru yürüyerek ulaşılmalı.
- Sosyal medya üzerinden yanlış bilgi yayılmamalı.
❌ Yapılmaması Gerekenler:
- Balkonlardan atlamak
- Aracınızı yolların ortasında bırakmak
- Dedikodulara inanmak ve yaymak
7. Psikolojik Hazırlık da Önemlidir
Deprem travması yaşayan bireylerde uzun süreli kaygı ve stres bozukluğu gözlemlenebilir. Özellikle çocuklar için uzman desteği alınmalı, oyun ve hikayelerle normalleşme sağlanmalıdır.
Sonuç: Hazırlıklı Olmak Hayat Kurtarır
Deprem, ne zaman olacağı bilinmeyen ama mutlaka olacak bir doğa olayıdır. Bireysel ve toplumsal hazırlık, can ve mal kaybını en aza indirmenin en etkili yoludur. Unutmayın, “deprem öldürmez, ihmal öldürür.”
